вторник, 31 марта 2009 г.

Посухи нўҳум

Камина ҳаргиз нияте надорам, ки ба гўши касе «лапша» овезам. Бисту панҷ сол вазифаам дар матбуоти Тоҷикистон аз инъикоси фарҳанг иборат буд ва дар ин боб хеле чизҳоро омўхтаам. Яъне мутахассиси ин соҳа ҳастам.

Мутахассиси соҳаи иқтисоди Тоҷикистон нестам, ба ин сабаб оиди масоили нон ҳарф намезанам.

Муқаддасоте ҳастанд, ки онҳоро бо будану набудани нон вобаста намекунанд. Чанд сол пеш ҳукумати Эрон барои як қавми навмусулмони африқоӣ масҷид сохтааст ва азбаски мардуми қашшоқ будаанд, ҳафтае як ё ду бор ба тариқи ёрдам ғизо мефиристодааст. Боре ба чӣ сабабе таъхир рух медиҳад ва ҳавопаймо бо маводи ғизоӣ парвоз карда наметавонад. Имомхатиби он масҷиди африқоӣ телеграмма фиристодааст, ки ба намоз касе наомад, ҳама талаб доранд, ки аввал нонашон диҳед, баъд ба худо саҷда мекунем.

Рўшану возеҳ гуфтам, ки герби ҳозира ягон унсури намодӣ надорад, тасвирҳои он танҳо баёнгари ҳамон предметҳо ҳастанд, ки тасвир шудаанд. Намод нест. Ягон унсури зинда нест. Ҳатто офтоб баёнгари сарчашмаи ҳаёт нест. Барои намуна акси хуршеди пештоқи мадрасаи Шердорро пешниҳод мекунам, ки симои инсонии митроӣ дорад.

Магар иқтибос овардан аз китобе лапша ба гуши шумо овехтан аст?

Ман ягон ақидаро ба касе зўран бор кардан намехоҳам. Мисолҳоро оварда истодаам, ки худатон хонда худатон хулоса бароред.

Андеша кунед, ки беҳтарин донишманди намодҳои торихи Осиёи Марказӣ Л.Ремпель, ки худ рассоми чирадасте низ буд ва тамоми умри худро сарфи омўзиши санъати Осиёи Марказӣ кардааст, оиди сурати шери аз Тахти сангин пайдогардида баҳои баландтаринро медиҳад. Ин тасвири намодӣ бо сабки рўшани гералдикӣ беҳтарин асари бадеӣ дар санъата Осиёи Миёна аст, - мегўяд ў. Ва таъкид мекунад, ки дар он шукўҳ ва шаҳомати хоси шоҳаншоҳии ҳахоманишӣ дарҷ аст.

Сипас бо иқтибос аз китоби «Тоҷикон дар оинаи таърих» ман гуфтани ҳастам, ки намоди давлатдорӣ доштани ин шерро президент низ таъкид кардаанд.

Яъне хулосаҳои як донишманди соҳа бо фикри сардори давлат мувофиқ афтодааст. Шумо бошед, ба ҷо он ки аз чунин баҳои баланди як донишманди номӣ ба ин осори ҳунарии ниёгони мо хурсанд шавед, онро лапша меномед? Пас куҷост худшиносӣ ва миллатдўстии Шумо?

Баъзеҳо бовар надоранд, ки президент ба навиштаҳои камина эътибор медиҳаду барои таъсиси лоиҳаи герби нав комиссиюн ташкил мекунад. Ва ин баҳсро як баҳси беҳуда мешуморанд.

Медонед, ман ин чизҳоро фикр намекунам. Пеш аз ҳама онро меандешам, ки ҳамчун як нависандаи тоҷик, ки мутахассиси маънавиёт маҳсуб мешавам, карзи виҷдонии худро адо кунам.

Он тарафашро, ки ягон мансабдор ба ин навиштаҳо эътибор медиҳад ё не, ба виҷдони ҳамонҳо ҳавола мекунам.

1 комментарий:

Jamshed комментирует...

Адаш ака посух оиди Шер ва маънии онро хондам. Нуктаи назар, ин кадам ба хакикат аст. Вактхои пеш токати шунидани фикри дигар набуд, вале бо гузашти айем, галат будани ин фикр дар тачрибаи хает исбот гардид.
бо хурмати калон, Жамшед.